အတူတကွရှိနေခြင်းအမှု၌
ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါဖြစ်ချိန်တွင် ကယ်လီသည် ဦးနှောက်ကင်ဆာကြောင့်အသေအလဲခံစားခဲ့ရသည်။ ထို့နောက် သူမ၏နှလုံးနှင့်အဆုတ်တို့တွင် အရည်များ စုလာသဖြင့် နောက်တစ်ကြိမ် ဆေးရုံတက်ခဲ့ရသည်။ ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါကြောင့်သူမ၏မိသားစုဝင်များ သူ့ကိုလာရောက်မကြည့်ရှုနိုင်ခဲ့ပါ။ သူမ၏ခင်ပွန်း ဒေ့ဗ်သည် တစ်စုံတစ်လုပ်ပေးရန် စိတ်ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည်။
ချစ်ခင်ရသူများကို အတူတကွစုဝေးစေပြီး မိမိပြောလိုသည့်အကြောင်းများပါသည့် ဆိုင်းဘုတ်ကြီးများကို ပြုလုပ်ပေးရန် သူတို့ကို တောင်းဆိုခဲ့သည်။ သူတို့လုပ်ပေးခဲ့ကြသည်။ နှာခေါင်းစည်းများ ၀တ်ဆင်ထားသည့် လူအယောက် (၂၀)သည် ဆေးရုံအပြင်လမ်းမကြီးပေါ်၌ “အကောင်းဆုံးမေမေ”၊ “ချစ်တယ်”၊ “ငါတို့ နင်နဲ့အတူရှိတယ်” စသည့် ဆိုင်းဘုတ်ကြီးများကိုင်ကာ ရပ်နေကြသည်။ သူနာပြု၏ အကူအညီဖြင့် ကယ်လီသည် လေးလွှာရှိ ပြတင်းပေါက်ဆီသို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ “ကျွန်တော်တို့ မြင်ရသမျှက နှာခေါင်းစည်းနှင့် ဝှေ့ယမ်းပြနေတဲ့ လက်တစ်ဘက်ပဲ။ ဒါပေမဲ့ လှပတဲ့နှာခေါင်းစည်းနဲ့ ဝှေ့ယမ်းပြနေတဲ့လက်ပါ”ဟု သူမ၏ခင်ပွန်းက လူမှုကွန်ရက်ပေါ်၌ ထိုကဲ့သို့တင်ခဲ့သည်။
သူအသက်ကြီးရင့်လာချိန်တွင် ရောမ၌အကျဉ်းချခံရစဥ် တမန်တော်ရှင်ပေါလုသည် အားအင်လျော့ကာ အထီးကျန်မှုကို ခံစားခဲ့ရပြီး “ဆောင်းကာလမရောက်မီ…
ဥယျာဉ်၏ အရှင်ဘုရား
လွန်ခဲ့သည့်နှစ်များစွာက Joni Mitchell (ဂျိုနီ မစ်ချယ်)သည် နတ်ဆိုးနှင့် “အပေးအယူ”လုပ်ပြီး ပိတ်မိနေသည့် လူသားမျိုးနွယ်ကို တွေ့ရှိသည့်အကြောင်း ‘Woodstock’ (ဝူ့စတော့မြို့)ဟူသည့် သီချင်းတစ်ပုဒ်ရေးစပ်ခဲ့သည်။ နားဆင်သူ များအား ရိုးရှင်းပြီး သာ၍ငြိမ်းချမ်းသော ဖြစ်တည်မှုကို ရှာဖွေရန်တိုက်တွန်းလျက် “ဥယျာဉ်တော်”သို့ ပြန်သွားခြင်းအကြောင်းကို သီဆိုခဲ့သည်။ ဘဝရည်ရွယ်ချက်နှင့် အဓိပ္ပာယ်ကို တောင့်တနေသည့် မျိုးဆက်ကို သူရည်ညွှန်းခြင်း ဖြစ်သည်။
မစ်ချယ်ရည်ညွှန်းသော “ဥယျာဉ်”သည် ဧဒင်ဥယျာဉ်ဖြစ်သည်။ ဧဒင်သည် အစအဦးတွင် ဘုရားသခင် ကျွန်ုပ်တို့ အတွက်ဖန်ဆင်းထားသည့် သုခဘုံဖြစ်သည်။ အာဒံနှင့်ဧ၀တို့ စာတန်နှင့် အပေးအယူ မလုပ်မီအထိ ဥယျာဉ်ထဲတွင် ဘုရားသခင်နှင့် အချိန်မှန် တွေ့ဆုံခဲ့သည်(က ၃:၆-၇)။ စာတန်နှင့် အပေးအယူပြုပြီးနောက် တွင်မူ အခြေအနေက ကွဲပြားခဲ့သည်။ “နေအေးသောအချိန်တွင် ထိုဥယျာဉ်၌ ထာ၀ရအရှင် ဘုရားသခင် ကြွတော်မူသောအသံကို လူလင်မယားတို့သည် ကြားလျှင် အထံတော်မှ လွတ်ခြင်းငှာ…
ပြင်းထန်သော ပြောင်းလဲမှုအစီအမံများ
အခမ်းအနားများ၌ ခင်းကျင်းလေ့ရှိသော တန်ဆာဆင်ထားသည့် လေးနှင့်မြှား ကျည်တောက်ကို အမေရိကန်နိုင်ငံ၊ မီရှီကန်ပြည်နယ်ရှိ ကျွန်ုပ်တို့၏အိမ်နံရံပေါ်တွင် နှစ်ပေါင်းများစွာ ချိတ်ဆွဲထားခဲ့သည်။ ထိုအမှတ်တရပစ္စည်းများကို အာဖရိကတိုက်ရှိ ဂါနာနိုင်ငံတွင် သာသနာပြုအဖြစ် အမှုတော်ဆောင်ခဲ့စဉ်က အဖေရရှိခဲ့ပြီး၊ သူ့ထံမှ ကျွန်ုပ်အမွေရခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။
တစ်နေ့တွင် ဂါနာလူမျိုး သူငယ်ချင်းတစ်ဦး အိမ်လာလည်ခိုက် ထိုလေးကိုမြင်သောအခါ သူ့မျက်နှာ၌ ထူးဆန်းသောအသွင်အပြင် ဖြစ်သွားသည်။ ထိုလေးတွင် ချည်ထားသော ထူးဆန်းသည့် ပစ္စည်းလေးတစ်ခုကိုညွှန်ပြပြီး “ဒါက အဆောင်တစ်ခုပဲ၊ မှော်မန္တန်ပဲ။ အဲ့မှာ တန်ခိုးအစွမ်း မရှိတာ ငါသိပေမဲ့ ငါသာဆို ငါ့အိမ်မှာ မထားဘူး” ဟုပြောသည်။ ကျွန်ုပ်တို့လည်း လျင်မြန်စွာ ထိုအဆောင်ကို လေးမှဖြတ်ထုတ်ပြီး လွှင့်ပစ်လိုက်သည်။ ထာဝရဘုရားသခင်မှလွဲ၍ အခြားသောအရာများကို ကိုးကွယ်ရန် ရည်ရွယ်သည့် မည်သည့်အရာကိုမျှ ကျွန်ုပ်တို့အိမ်တွင် မရှိစေချင်ပါ။
ယေရုရှလင်မြို့ရှိ ယောရှိမင်းသည် ဘုရားသခင်က သူ၏လူများအပေါ်ထားသော အကြံအစည်တော်များကို မသိဘဲ…
အကြောင်းကျိုးပြဆင်ခြေကို ငြင်းဆန်ခြင်း
အမေရိကန်နိုင်ငံ၊ အက်တလန်တာမြို့မှ ရဲအရာရှိသည် ယဥ်မောင်းအမျိုးသမီးအား “ဘာ့ကြောင့် ကားကို တားတာလဲသိလား”ဟု မေးရာ၊ “မသိဘူးလေ”ဟု သူမစိတ်ရှုပ်စွာ ဖြေလိုက်သည်။ “အစ်မ ကားမောင်းနေတုန်း ဖုန်းမှာ စာရိုက်နေတယ်လေ”ဟု ရဲက ညင်သာစွာ ပြောလိုက်သည်။ သက်သေအဖြစ် ဆဲလ်ဖုန်းကို ကောက်ကိုင်လိုက်ပြီး သူမက “မဟုတ်ဘူး။ ဒါက အီးမေးလ်ပါ”ဟု ပြန်ပြောသည်။
အီးမေးလ်ပို့ရန် ဆဲလ်ဖုန်းကို အသုံးပြုခြင်းသည် ကားမောင်းနေစဥ် စာရိုက်ခြင်းကို တားမြစ်သောဥပဒေမှ ကင်းလွတ်ခွင့်ပေးမည့် ကယ်ပေါက် မဟုတ်ပါ။ ဥပဒေ၏ အဓိကအကြောင်းအရာမှာ စာရိုက်ခြင်းကို ဟန့်တားခြင်းမဟုတ်ဘဲ၊ ယာဥ်မောင်းစဥ် အာရုံလွဲသွားခြင်းကို ကာကွယ်ရန်ဖြစ်သည်။
သခင်ယေရှုသည် သူ့ခေတ်အခါက အလွန်ဆိုးရွားသော “ကယ်ပေါက်များ”ကို ဖန်တီးသည့် ဘာသာရေးခေါင်းဆောင်များကို ပြစ်တင်ပြောဆိုခဲ့သည်။ “မိဘကိုရိုသေစွာပြုလော့” ဟူသည့် ပညတ်ကိုကိုးကားလျက် “သင်တို့သည် ... ဘုရားသခင်၏ ပညတ်တော်ကို လျှောက်ပတ်စွာ ပယ်ကြသည်တကား။” သခင်မိန့်ကြားခဲ့သည် (မာ…
ခန့်မှန်းသူတစ်ယောက်၏အမှား
၁၉၃၈ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလ ၂၁ ရက် နေ့ခင်းတွင် ငယ်ရွယ်သော မိုးလေဝသ ခန့်မှန်းသူ ပညာရှင် Charles Pierce က နယူးအင်္ဂလန်ဆီသို့ မြောက်ဘက်မှ အင်အားနှစ်ဆရှိ သည့် ဟာရီကိန်းမုန်တိုင်းဝင်လာမည့်ဟု အမေရိကန်နိုင်ငံ မိုးလေဝသဌာနအား သတိပေးလိုက်သည်။ သို့သော် မိုးလေဝသခန့်မှန်းသည့်ဌာနအကြီးအကဲမှုးသည် Charles Pierce ၏ခန့်မှန်းချက်ကို သရော်လိုက်သည်။ အပူပိုင်းမုန်တိုင်းသည် မြောက်စွန်းဘက်မှဘယ်သောအခါမှ မတိုက်ခတ်သောကြောင့်ဖြစ်သည်။
နှစ်နာရီအကြာတွင် ဟာရီကိန်းမုန်တိုင်းကြီးဝင်ပြီး Long Island တွင် မြေပြိုခဲ့သည်။ ညနေ ၄ နာရီတွင် နယူးအင်္ဂလန်သို့ မုန်တိုင်းဝင်ရောက်ခဲ့ပြီး သင်္ဘောများ မြေပေါ်သို့မှောက်လှန်လျက်၊ အိမ်ခြေများလည်း အပိုင်းပိုင်းအစစ ဖြစ်ကုန်တော့ သည်။ လူပေါင်း ခြောက်ရာကျော် သေဆုံးခဲ့ကြသည်။ ခိုင်လုံသော အချက်အလက်နှင့် စေ့စပ်သောမြေပုံကိုအခြေခံပြီး သတိပေးခဲ့သော Pierce ၏ သတိပေးမှုကို ရခဲ့မည် ဆိုပါက ၎င်းတို့အသက်ရှင်ကောင်းရှင်ကြလိမ့်မည်။…
စကြဝဠာကြီးကို ဆော့ကစားနေသည်
၁၉၈၀ နှစ်များအစောပိုင်းတွင် ဘုရားသခင်ကိုမယုံကြည်သော နာမည်ကျော် နက္ခတ်ပညာရှင်တစ်ဉီးက “သဘာဝပင်ကိုယ်အသိဖြင့် အကြောင်းတရားများကို အနက်ဖွင့်ဆိုရမည်ဆိုလျှင် ဉာဏ်ကြီးရှင်တစ်ဦးက ဇီဝ၊ ရူပ၊ ဓာတု သဘောတရားများကို အသုံးချကာ ဆော့ကစားနေခြင်းဖြစ်သည်”ဟု ရေးသားခဲ့သည်။ ဤသိပ္ပံ ပညာရှင်၏အမြင်၌ စကြဝဠာကြီးတွင် ကျွန်ုပ်တို့လေ့လာနေသည့် အရာအားလုံးကို ‘တစ်စုံတစ်ခု’က ဒီဇိုင်းပြုလုပ်ထားကြောင်း နိယာမများက သက်သေပြနေသည်။ “ဤသဘာဝတရားကြီး၌ စကားထဲထည့်ပြောထိုက်သည့် လှည့်စားသောစွမ်းအင် တစ်ခုမှ မရှိပါ”ဟု သူထပ်ဆိုခဲ့သည်။ တစ်နည်းအားဖြင့်၊ ကျွန်ုပ်တို့ မြင်တွေ့ရသမျှ အရာရာတိုင်းသည် တစ်စုံတစ်ဉီးက ကြိုတင်စီစဉ်ထားသလို ကွက်တိဖြစ်နေသည်။ သို့သော်လည်း ထိုပညာရှင်သည် ဘုရားမဲ့ဝါဒီတစ်ဉီးအဖြစ် ဆက်ရှိနေခဲ့သည်။
လွန်ခဲ့သောနှစ်ပေါင်း သုံးထောင်ကျော်ခန့်က ဉာဏ်ပညာထက်မြက်သူတစ်ဉီးက ကောင်းကင်ကြီးကိုကြည့်ပြီး အခြားတစ်နည်းဖြင့် နိဂံုးချုပ်ခဲ့သည်။ “လက်ညှိုးတော်အလုပ်တည်းဟူသော ကိုယ်တော်၏မိုးကောင်းကင်ကို လည်းကောင်း၊ ပြင်ဆင်တော်မူသော လနှင့် ကြယ်များကိုလည်းကောင်း၊ အကျွန်ုပ် ဆင်ခြင်သော်၊ လူသည် အဘယ်သို့သောသူဖြစ်၍၊ ကိုယ်တော်သည် အောက်မေ့တော်မူရသနည်း။…
မဖြစ်သင့်ဘူး
ငယ်ငယ်ရွယ်ရွယ်နှင့်ဆုံးသွားသည့် သူငယ်ချင်း၏စျာပန၌ လူတစ်ဦးက “သူဒီလို မဖြစ်သင့်လို့ ကျွန်တော်မဖြစ်စေချင်ဘူး” ဟုမြည်တမ်း၍ အမွှန်းတင်စကားပြောခဲ့သည်။ သူ့စကားက အသက်အရွယ်မရွေး လူသားများ၏ဝမ်းနည်းငိုကြွေးမှုကို ပို၍ ပြင်းထန်စေသည်။ ကျွန်ုပ်တို့အားလုံးကို သေခြင်းတရားက ထိုးနှက်ပြီး အမာရွတ်ထင်ကျန်စေသည်။ ပြန်ပြင်၍မရနိုင်တော့သည့် အရာအတွက် နာကျင်ရသည်။
“ဒီလိုမဖြစ်သင့်ဘူး” ဟူသော စိတ်သဘောထားက သခင်ယေရှုအသေခံပြီးနောက် သူ့နောက်တော်လိုက်များ၏ခံစားချက်ကို ကောင်းစွာဖော်ပြပေးနိုင်သည်။ ခရစ်ဝင်ကျမ်းများတွင် ထိုဆိုးရွားသောနာရီပိုင်းအချိန်အကြောင်းကို အနည်းအကျဉ်းသာ ဖော်ပြသော်လည်း သစ္စာရှိသောမိတ်ဆွေအချို့၏ လုပ်ဆောင်ချက်များကို မှတ်တမ်းတင်ထားသည်။ သခင်ယေရှုအား လူမသိသူမသိ ယုံကြည်သူ ဘာသာရေးခေါင်းဆောင် ယောသပ်သည် (ယော ၁၉:၃၈) ရုတ်တရက် သတ္တိရှိကာ ရှင်ယေရှု၏ ရုပ်အလောင်းကို ပိလတ်မင်းထံမှ တောင်းလျှောက်ခဲ့သည် (လု ၂၃:၅၂)။ ထိတ်လန့်ဖွယ်ရာ ကားစင်တင်သတ်ခံရသည့် ရုပ်အလောင်းကို ကားတိုင်မှ ဖယ်ရှားရန်နှင့် မြှုပ်နှံရန်အတွက် ကြင်နာစွာ ပြင်ဆင်ခြင်းတို့အတွက် လိုအပ်မည့်အရာကို ခေတ္တမျှအချိန်ယူကာ စဉ်းစားကြည့်ပါ (:၅၃)။…
ထိုအချိန်ကား ညအချိန်ဖြစ်၏
Eli Wiesel (အီလိုင်းဝစ်ဆယ်) ရေးသားသည့် ‘Night’ (ည) ဆိုသည့်ဝတ္ထုက အစုလိုက်အပြုံလိုက် လူသတ်မှု၏ အနိဌာရုံကို ကွက်ကွက်ကွင်းကွင်း တွေ့ကြုံခံစားရစေသည်။ နာဇီသေမင်းတမန်စခန်း၌ သူကိုယ်တိုင်ကြုံခဲ့ရသည့် အတွေ့အကြုံပေါ် အခြေပြုသော ဝစ်ဆယ်၏အဖြစ်က သမ္မာကျမ်းစာပါ ထွက်မြောက်ရာကျမ်းအကြောင်းအရာနှင့် ပြောင်းပြန်ဖြစ်သည်။ ပထမဦးဆုံးသော ပသခါပွဲ၌ မောရှေနှင့် ဣသရေလလူမျိုးများ ကျွန်ခံရာမှ လွတ်မြောက်လာသော်လည်း (ထွ ၁၂)၊ နာဇီတို့သည် ပသခါပွဲအပြီးတွင် ဂျူးခေါင်းဆောင်များကို လိုက်လံဖမ်းဆီးကြောင်း ဝစ်ဆယ်က ပြောပြသည်။
ဝစ်ဆယ်နှင့် သူ၏အဆိုးမြင်ထေ့လုံးငေါ့လုံးကို ကျွန်ုပ်တို့ ဝေဖန်မိသော်လည်း အလားတူ လှည့်ကွက်မျိုး ကျမ်းစာထဲပါရှိကြောင်း စဉ်းစားမိသည်။ ပသခါပွဲညတွင် ရှင်ယေရှသည် ဘုရား၏လူများကို ဒုက္ခဆင်းရဲမှလွတ်မြောက်စေမည်ဟု မျှော်လင့်သော်လည်း ၄င်းအစား သူ့ကိုသတ်မည့်လူများလက်သို့ သူ့ကိုယ်သူ အပ်ခဲ့သည်။
ရှင်ယေရှုအဖမ်းမခံရမီမြင်ကွင်းကို ရှင်ယောဟန်က ဖွင့်ဟပြခဲ့သည်။ သူသစ္စာဖောက်ခံရတော့မည်ဖြစ်၍ “စိတ်နှလုံးတော်ပူပန်ခြင်း”ရှိလျက် (ယော ၁၃:၂၁) ရှင်ယေရှုသည် နောက်ဆုံးညစာစားပွဲ၌…
အတိတ်တွင် ပျောက်ဆုံးကျန်ခဲ့ပြီ
နိုင်ငံအတွင်း လာဘ်ပေးလာဘ်ယူပြီး စာရိတ္တပျက်စီးမှုကြောင့် ကိုးရီးယားဘုရင် Yeongjo (ရုန်ဂျို) (၁၆၉၄-၁၇၇၆)သည် ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုလုပ်ရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပြီး၊ ရွှေမျှင်ဖြင့် ချည်ထိုးပန်းထိုးသည့် ရိုးရာပညာရပ်ကို ပိတ်ပင်တားဆီးခဲ့သည်။ မကြာမီ မှာပင် အဆင့်ပေါင်းများစွာဖြင့် လက်ရာမြောက်စွာ လုပ်ဆောင်ရသည့်ပညာမှာ တိမ်မြှုပ် ပျောက်ကွယ်သွားပြီး အဖိုးတန်ပညာရပ်ကို ဆုံးရှုံးခဲ့ရသည်။
၂၀၁၁ ခုနှစ်တွင် ပရော်ဖက်ဆာ Sim Yeon-ok (စင်မ်ရော်န်အုပ်ခ်)က နှစ်ရှည် ပျောက်ဆုံးခဲ့သော ရိုးရာဓလေ့ကို ပြန်လည်ဖော်ထုတ်လိုသည်။ လုပ်နည်းကိုမှန်းဆ၍ အနီရင့်ရောင်စက္ကူပေါ်တွင် ရွှေချပ်လွှာပါးပါးကို ကပ်ကာ သေးသွယ်သော ရွှေချည်မျှင်ချောင်းများရအောင် ညှပ်ယူပြီး လုပ်ဆောင်မှုအဆင့်ဆင့်ကို ပြန်လည်ဖန်တီးဖော်ထုတ်ကာ ရှေးအနုပညာကို ပြန်လည်သက်ဝင်စေခဲ့သည်။
ထွက်မြောက်ရာကျမ်းတွင် အာရုန်၏ယဇ်ပုရောဟိတ်ဝတ်လုံကို ရွှေချည်ဖြင့်ချုပ်လုပ်ခြင်း အပါအဝင် ထူးကဲသော အတိုင်းအတာများဖြင့် တဲတော်ကို ဆောက်လုပ်ရန် ဖော်ပြထားသည်။ ကျွမ်းကျင်သောပညာသည်တို့သည် “ရွှေကို အပြားခတ်၍ ရွှေကြိုးကိုလှီးပြီးမှ ပြာသောအထည်၊ မောင်းသောအထည်၊ နီသောအထည်၊ ပိတ်ချောတို့ကို…
ကြယ်များကို စိန်ခေါ်ခြင်း
အီတလီကဗျာဆရာ F. T. Marinetti (အက်ဖ် တီ မာရီနက်တီ)သည် အတိတ်ကိုပစ်ပယ်သော၊ အလှအပဆိုင်ရာ အစဥ်အလာအမြင်များကို သရော်သော၊ စက် ယန္တရားများကို အမွှမ်းတင်သော အနုပညာလှုပ်ရှားမှုတစ်ခုဖြစ်သည့် အနာဂတ်ဝါဒကို ၂၀ ရာစုနှစ်အစောပိုင်းတွင် စတင်ခဲ့သည်။ ၁၉၀၉ ခုနှစ်တွင် မာရီနက်တီက သူ၏ ‘Manifesto of Futurism’ (အနာဂတ်ဝါဒကြေညာစာတမ်း)ကို ရေးခဲ့ပြီး ၄င်းတွင် သူသည် “အမျိုးသမီးများအား အထင်သေးခြင်း”ကို ဖော်ပြကာ “လက်သီးဖြင့် ထိုးနှက်ခြင်း”ကို ချီးကျူးပြောဆိုပြီး“ကျွန်ုပ်တို့က စစ်ကို အမွှမ်းတင်ချင်တယ်”ဟု အခိုင်အမာပြောဆိုခဲ့သည်။ “ကမ္ဘာကြီး၏အထွတ်အထိပ်၌ ရပ်နေလျက် ကျွန်ုပ်တို့ သည် ကြယ်တာရာများဆီသို့ ကျွန်ုပ်တို့၏မောက်မာသောစိန်ခေါ်မှုကို နောက်တစ်ဖန် ပစ်လွှတ်လိုက်သည်” ဟူသောစာကြောင်းဖြင့် ထိုစာတမ်းကို အဆုံးသတ်ခဲ့သည်။
မာရီနက်တီ၏ကြေညာစာတမ်း ထုတ်ဝေပြီး ၅ နှစ်အကြာတွင် ခေတ်သစ် စစ်ပွဲသည် အပြင်းအထန်စတင်ပါတော့သည်။ ပထမကမ္ဘာစစ်သည် ဂုဏ်အသရေ မရှိခဲ့ပါ။…